Eén op de tien wereldbewoners is ondervoed

Banaan uit Brazilië, kokos uit de Cariben en graan uit de VS: de voedselketen is zo onherleidbaar complex geworden dat alleen al de muesli in de yoghurt een wonder van organisatiekunst is. Voedsel wordt blijkbaar over de hele wereld verscheept. Hoe kan er dan nog zoveel honger zijn?

Om te beginnen: het probleem is niet dat er op aarde te weinig voedsel is. Al jarenlang wordt er namelijk meer dan genoeg geproduceerd om de hele wereldbevolking te voeden. Honger wordt dan ook niet veroorzaakt door schaarste, maar door armoede en ongelijkheid. Ontzettend veel eten verdwijnt bij consument of producent in de kliko en een aanzienlijk deel van het geproduceerde voedsel wordt gebruikt voor bio-energie of diervoeder. Het eten dat wel voor menselijke consumptie bestemd is, wordt niet eerlijk over de wereldbevolking verdeeld. Dit alles leidt ertoe dat vandaag de dag meer dan 800 miljoen mensen structureel onvoldoende eten hebben om een gezond leven te (kunnen) leiden. Van iedere tien wereldbewoners is er dus één ondervoed.

Kijken we naar het percentage van de bevolking dat ondervoed is, dan wordt de meeste honger geleden in Afrika. In absolute aantallen is de nood echter groter in Azië. Hoe we het ook berekenen, dagelijks lopen er ontstellend veel mensen rond met de vraag: “Hoe vul ik mijn maag vandaag?”

“Honger wordt veroorzaakt door armoede en ongelijkheid, niet door schaarste.”

Naast de zichtbare ondervoeding bestaat er ook nog de zogenaamde ‘verborgen honger’: miljoenen mensen krijgen wel genoeg calorieën binnen, maar lijden onder een zeer eenzijdig voedselaanbod. Hierdoor heeft men bijvoorbeeld gebrek aan vitamine A, jodium of ijzer. Dergelijke tekorten leiden tot bloedarmoede, gevoeligheid voor ziektes en slechte schoolprestaties. Dit veroorzaakt veel persoonlijk leed, maar zorgt er op lange termijn ook voor dat een land zich niet goed kan ontwikkelen. Zo blijft er weinig slagkracht over om te werken aan structurele oplossingen.

Wat doet Bijzondere Noden?
De honger de wereld uit helpen kan Bijzondere Noden niet. Wat we wel kunnen, is zorgen voor een spreekwoordelijke druppel op de gloeiende plaat in de gebieden waar we werken. In Noodklok 157 leest u over verschillende (voedsel)projecten waarin we dat doen. Momenteel vragen vooral Malawi en Zimbabwe onze aandacht. Vorig jaar rond deze tijd heeft cycloon Idai daar veel schade aangericht en sindsdien leidt de aanhoudende droogte tot misoogsten. De voorraden zijn op en de volgende oogst laat nog maanden op zich wachten. Daarom wordt in deze gebieden nu met onze steun voedsel uitgedeeld aan de meest kwetsbare bevolkingsgroepen. Elk gezin krijgt een zak van 10 kilogram maïs zodat ze in ieder geval de komende maand weer door kunnen komen.

Naast de directe voedselhulp bij hongersnoden werken we ook aan het verbeteren van de voedselzekerheid op de lange termijn. Zo verstrekken we bijvoorbeeld zaaigoed dat beter bestand is tegen ziektes en droogte en wordt er landbouwtraining en voorlichting over gezonde voeding gegeven. Daarnaast zijn er in verschillende projecten spaargroepen actief. Deelnemers van zo’n groep bouwen een spaartegoed op en kunnen investeren in zaaigoed, kunstmest of scholing. Hierdoor is men ook in tijden van tegenvallende oogsten minder afhankelijkheid van hulp van buitenaf.

Alle dingen nieuw
Hoe we ook ons best doen om honger uit de wereld te krijgen, hulp aan de armen zal altijd nodig blijven. De opdracht om de hongerigen te voeden heeft geen einddatum, maar geldt tot aan de dag van de wederkomst. Vanaf die dag zal er geen misoogst meer zijn. Op die dag zal de Schepper van hemel en aarde alle dingen nieuw maken. Wie Hem kent, kan met Guido de Brès die grote dag verwachten met een groot verlangen.

Lees Noodklok 157 over het thema ‘Ons dagelijks brood’. (Klik op het artikel.)